Απόσπασμα από το ρεπορτάζ της Αργυρώς Μποζώνη στη LIFO
Δήμητρα Χατούπη: Αν η τέχνη του θεάτρου είναι μια δύναμη που μας ωθεί σε ένα κομμάτι ελευθερίας, που συγκεντρώνεται στη διάθεσή μας για σύμπραξη και συνύπαρξη, η προσέγγιση της εκπαίδευσης του ηθοποιού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το θέατρο και την κοινωνία. Αν υποθέσουμε, επίσης, ότι η πολιτεία φροντίζει για τις σχέσεις που διέπουν τη συνύπαρξη των ανθρώπων στην κοινωνία, θα περίμενε κανείς ότι θα φρόντιζε και για τη θεατρική εκπαίδευση. Αν υποθέσουμε, ακόμα, ότι τίποτα δεν είναι μετέωρο, ότι τα πάντα συνδέονται μεταξύ τους, ότι τα πάντα αποτελούν μέρη μιας αέναης κίνησης δράσεων που τροφοδοτούν η καθεμία την επόμενη, δεν θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε τη θεατρική εκπαίδευση ως κάτι μεμονωμένο αλλά ως συνδεδεμένο με αυτό που στην υποκριτική ονομάζουμε «το πριν». Σε ποιο «πριν» ανάγεται η απόφαση ενός νέου να εμπλακεί στην περιπέτεια πού λέγεται θέατρο; Με ποια λογική αφαιρέθηκαν προσφάτως, με απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού, το θέατρο και γενικώς τα καλλιτεχνικά μαθήματα από το λύκειο; Με ποια λογική απομακρύνονται από τη δημόσια εκπαίδευση οι τέχνες και ο πολιτισμός; Έπαψε να είναι απαραίτητη η τέχνη; Πώς διοχετεύονται οι νέοι στις δραματικές σχολές; Ψάχνουν έναν τρόπο να εκφραστούν και βρίσκουν το θέατρο ως διέξοδο; Για ποιον λόγο οι υποψήφιοι σπουδαστές μας αισθάνονται αναγκασμένοι να κάνουν «προετοιμασία-φροντιστήριο» για να εισαχθούν στη σπουδή ενός επαγγέλματος που τους είναι παντελώς άγνωστο; Τι οφείλει να κάνει η πολιτεία κι εμείς, οι φορείς της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης της χώρας, προκειμένου η προετοιμασία των εισαγωγικών εξετάσεων να είναι μεν απαιτητική, χωρίς όμως να καλλιεργείται αυτού του είδους η παραπαιδεία; Εάν εμείς δεν είμαστε σε θέση να προτείνουμε δημιουργικές και καινοτόμες διαδικασίες γι’ αυτό, δεν είναι σαν να συναινούμε όλοι σε μια κατάσταση που δεν συνάδει με το ήθος που διέπει την τέχνη του θεάτρου;
Από τότε που ανήκουμε στο υπουργείο Πολιτισμού (ΦΕΚ 1981), η αναγνώριση του τίτλου σπουδών μας πέρασε από νόμο σε νόμο και μέσα από θεσμικές αστοχίες το δίπλωμα των δραματικών σχολών κατέληξε να παραμένει μέχρι και σήμερα αδιαβάθμητο. Σε κάνει να αναρωτιέσαι πραγματικά: για ποιον λόγο το υπουργείο Πολιτισμού εδώ και χρόνια μπαίνει σε τόσο κόπο να εποπτεύει τις εισαγωγικές εξετάσεις, να εποπτεύει και να βαθμολογεί τις διπλωματικές εξετάσεις και να σφραγίζει αυτά τα πτυχία, τα οποία δεν επρόκειτο να αναγνωρίσει;
Αν υποθέσουμε:
- ότι το ΦΕΚ του 1983 που ορίζει το καλλιτεχνικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα των σχολών μπορούσε να αλλάξει,
- ότι παράλληλα με τη σφαίρα του θεατρικού γίγνεσθαι, που διαρκώς μεταβάλλεται από τις τεράστιες αλλαγές που βιώνει η ανθρωπότητα, το θεσμικό πλαίσιο της εκπαίδευσης του θεάτρου στην Ελλάδα δεν παρέμενε απαθές και αμετάβλητο, αλλά έστεκε στο πλευρό των σχολών και των καθηγητών τους, που με υπεράνθρωπες προσπάθειες παλεύουν για τον εκσυγχρονισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας,
τότε:
- η εκπαίδευση του θεάτρου θα μπορούσε να φωτίσει το παιδαγωγικό αποτύπωμα στη δημιουργία ενός αυριανού Έλληνα πολίτη,
- θα μπορούσε να διαμορφωθεί μια επιτροπή από καλλιτέχνες που θα ασχολούνται με την εκπαίδευση και το θέατρο (δραματικές σχολές, ΣΕΗ) για να μπορέσει να ανανεωθεί αυτό το ΦΕΚ και να διαμορφωθεί ένας σύγχρονος οδηγός σπουδών και, επιτέλους, ένας κοινός κώδικας δεοντολογίας.
Μέσα σε μια τέτοια επώδυνη κατάσταση που βιώνουμε όλοι, μέσα σε μια παγκόσμια πανδημία, έρχονται οι μεγαλύτερες αναθεωρήσεις. Αυτή είναι μια ευκαιρία να αναθεωρήσουμε όλο το πλαίσιο της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης και όλα τα κακώς κείμενα. Να αναθεωρήσουμε ό,τι συμβαίνει αυτήν τη στιγμή στον εργασιακό και στον εκπαιδευτικό χώρο, χωρίς φόβο. Να οδηγηθούμε σε πιο φωτεινούς δρόμους.